اسرار اقلیمی دورافتاده‌ترین جزیره دنیا

"بسی چشمگیر و زیباست، و در عین حال کار کردن در آن به اندازه خود جهنم ترسناک است."

به جزیره بووه خوش آمدید، جزیره آتشفشانی کوچکی در اقیانوس اطلس جنوبی.

این قلمرو که در نواحی زیرجنوبگانی کره زمین واقع شده است هزاران کیلومتر با تمدن فاصله دارد، و کمتر کسی بر صخره‌های مرتفع و سطح پوشیده از برف آن قدم گذاشته است.

البته آب‌وهوا هم یاری نمی‌کند. برآمدن این جزیره از میان اقیانوس باعث شده است که شرایط جوی آن به سرعت خراب شود. آسمان صاف در عرض یک دقیقه جای خود را به لایه‌های ضخیم ابر می‌دهد.

عجیب نیست که دریانوردان لقب دورافتاده‌ترین جزیره دنیا را به آن داده‌اند؛ عجیب نیست که نویسندگان و سازندگان فیلم‌های علمی‌ تخیلی مرتب در داستان‌های خود از آن استفاده می‌کنند.

اما این تل خاک دورافتاده حالا به این خاطر که می‌تواند در باره شرایط اقلیمی گذشته جنوبگان به ما اطلاعات بدهد مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است.

جزیره بووه به این خاطر بی‌همتاست که در میان بادهای غرب‌وزان قرار گرفته است که قطب جنوب را احاطه کرده‌اند، بادهایی که در تغییرات اقلیمی سال‌های اخیر جنوبگان سهم عمده‌ای داشته‌اند.

برای مثال، این بادها نیروی محرکه خیزش آب‌های اقیانوس بوده‌اند؛ آب‌های گرم اعماق اقیانوس‌ها توسط این بادها به بالا کشیده می‌شوند و سپس زیر یخچال‌های ساحلی می‌روند و باعث آب شدن آنها می‌شوند. این روند باعث تسریع افزایش سطح دریاهای دنیا شده است.

لیز توماس، از اعضای گروه تحقیقاتی بریتانیا در جنوبگان، می‌گوید "سوابقی که بر اساس مشاهدات اخیر جمع‌آوری شده است به ما نشان می‌دهد که بر قدرت این بادها افزوده شده است. اما قدمت این مشاهدات تنها ۳۰ یا ۴۰ سال است."

"چیزی که ما می‌خواهیم بدانیم این است که آیا این افزایش بخشی از تنوع طبیعی است یا نه. آیا این اتفاقی عادی است؟ آیا سرعتشان زیاد و کم می‌شود؟ یا که این اتفاقی غیرطبیعی است - تاثیری که فعالیت‌های انسان بر آب‌وهوا گذاشته است."

دکتر توماس و همکارانش که اخیرا با بالگرد به این جزیره رفته‌اند- راه دیگری وجود ندارد - می‌خواهند از دل یخچال نمونه‌برداری کنند. لایه‌های فشرده برف مانند ضبط صوتی از گذشته‌های دور است. هر چه سرعت و شدت بادها بیشتر بوده باشد، میزان گرد و خاک موجود در عمق برف هم باید بیشتر باشد. اما نشانه‌های دیگری هم وجود دارد.